รายงานโดยสถานเอกอัครราชทูต ณ กรุงลิสบอน เมื่อวันที่ 3 กรกฎาคม 2556 

สถานเอกอัครราชทูตฯ  ขอรายงานสรุปพัฒนาการทางเศรษฐกิจและการเมืองของโปรตุเกสจากการประกาศลาออกจากตำแหน่งของนาย Vitor Gaspar รมว. คลัง และนาย Paulo Portas รมว.กต. โปรตุเกส ดังนี้

1. เมื่อวันจันทร์ที่ 1 ก.ค. 56  นาย Vitor Gaspar รมว.คลังโปรตุเกสยื่นหนังสือลาออกจากตำแหน่งแก่ นรม. Pedro Passos Coelho โดยระบุว่า การลาออกดังกล่าวจะสร้างความเข้มแข็งให้แก่รัฐบาล และระบุถึงเหตุผลของการลาออกว่า ส่วนหนึ่งมาจากความล้มเหลวในการบรรลุ เป้าหมายทางเศรษฐกิจต่างๆ อย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะการขาดดุลงบประมาณ อัตราการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ และอัตราการว่างงาน

2. ภายหลังการลาออกของนาย Gaspar นรม. Passos Coelho ได้เข้าหารือกับ ปธน. Anibal Cavaco Silva และได้ประกาศแต่งตั้งนาง Maria Luis Albuquerque, รมช. คลัง (Secretary of State for the Treasury) ให้ดำรงตำแหน่งแทน โดยนาง Albuquerque ได้เข้าพิธีรับตำแหน่ง รมว. คลัง เมื่อช่วงเย็นของวันอังคารที่ 2 ก.ค. 56

3. การประกาศลาออกจากตำแหน่งของนาย Gaspar สร้างความประหลาดใจแก่ชาวโปรตุเกส แม้จะมีการคาดการณ์เกี่ยวกับการลาออกจากตำแหน่งของนาย Gaspar ซึ่งเคยพยายามลาออกมาแล้วครั้งหนึ่งเมื่อเดือน ต.ค. 55 ภายหลังศาล รธน. โปรตุเกสประกาศให้มาตรการเข้มงวดทางการคลัง (Austerity measures) บางมาตรการขัดกับ รธน. โปรตุเกส ทั้งนี้ สื่อมวลชนท้องถิ่นและนักวิชาการ ด้านการเมืองของโปรตุเกสแสดงความเห็นว่า นาย Gaspar ลาออกจากตำแหน่งเนื่องจากกระแสกดดันของประชาชนที่มีต่อ มาตรการเข้มงวด ทางการคลังซึ่งนาย Gaspar เป็นผู้เจรจาเงื่อนไขการขอรับความช่วยเหลือทางการเงินจาก Troika ตลอดจนความล้มเหลวในการบรรลุเป้าหมาย ทางเศรษฐกิจ อย่างไรก็ตาม การแต่งตั้งนาง Albuquerque ให้ดำรงตำแหน่ง รมว.คลัง คนใหม่ สะท้อนทิศทางนโยบายเศรษฐกิจของรัฐบาลที่ยังคงมีความต่อเนื่องในนโยบายเข้มงวดทางการคลัง เนื่องจากนาง Albuquerque มีบทบาทสำคัญในระหว่างดำรงตำแหน่ง รมช. คลัง โดยเฉพาะในการแปรรูปกิจการของรัฐ (privatization)

4. ภายหลังนาย Vitor Gaspar ลาออกจากตำแหน่งฯ นาย Olli Rehn กรรมาธิการยุโรปด้านเศรษฐกิจและการเงินออกแถลงการณ์ระบุถึงความจำเป็นของโปรตุเกสในการปฏิบัติตามเงื่อนไขการขอรับความช่วยเหลือทางการเงินและมาตรการเข้มงวดทางการคลังเพื่อแก้ไขปัญหาวิกฤต เศรษฐกิจ

5. ต่อมา เมื่อช่วงบ่ายของวันอังคารที่ 2 ก.ค. 56 นาย Paulo Portas รมว. กต. โปรตุเกสและเป็นหัวหน้าพรรค CDS-PP ซึ่งเป็นพรรค ร่วมรัฐบาล ได้ยื่นหนังสือลาออกจากตำแหน่ง รมว. กต. ต่อ นรม. Passos Coelho โดยให้เหตุผลว่า ไม่เห็นด้วยกับการแต่งตั้งนาง Albuquerque ดำรงตำแหน่ง รมว.คลัง คนใหม่ เนื่องจากเป็นการสะท้อนแนวทางของรัฐบาลที่จะยังคงใช้มาตรการเข้มงวดทางการคลังต่อไป  

6. นรม. Passos Coelho แถลงข่าวทางสถานีโทรทัศน์เมื่อช่วงค่ำของวันที่ 2 ก.ค. 56 ระบุว่า ตนจะไม่ลาออกจากตำแหน่งและไม่ยอมรับ การลาออกของนาย Portas โดย นรม. จะหารือกับนาย Portas และพรรค CDS-PP เพื่อรักษาเสถียรภาพและความมั่นคงของรัฐบาล                 รวมทั้งหลีกเลี่ยงปัญหาวิกฤตทางการเมืองซึ่งจะกระทบกับการแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจ อนึ่ง สื่อมวลชนโปรตุเกสรายงานว่า รัฐมนตรี 2 คนจากพรรค CDS-PP อาจประกาศลาออกจากตำแหน่งตามนาย Portas ด้วย ส่วนพรรคฝ่ายค้านของโปรตุเกสต่างเรียกร้องให้มีการเลือกตั้งใหม่

7. ภายหลังการประกาศลาออกจากตำแหน่งของนาย Gaspar และนาย Portas ทำให้อัตราผลตอบแทนพันธบัตรรัฐบาลโปรตุเกสอายุ 10 ปี ปรับตัวเพิ่มขึ้นจากระดับ 6% เป็น 7.88 % อันเป็นการสะท้อนความเสี่ยงทางเศรษฐกิจของโปรตุเกสที่สูงขึ้นในสายตานักลงทุนต่างประเทศ นอกจากนี้ ดัชนี ตลาดหลักทรัพย์ PSI-20 ของโปรตุเกส ปรับตัวลดลงทันทีประมาณ 6% เมื่อเปิดตลาดภาคเช้าวันที่ 3 ก.ค. 56           โดยหุ้นธนาคารพาณิชย์หลายแห่งปรับตัวลดลงมากกว่า 10%

Photo courtesy of LUSA